Orta Doğu, önemli mimari projelerin yeni merkezi haline gelmiş durumda. Sonsuz bütçe ve itibar arayışı, nüfuzlu mimarlarla iş birliklerine imza atılmasına ve kısa sürede görkemli projelerin gerçekleşmesine vesile oluyor. Bölgede son dönemde inşa edilen uluslararası mimari firmaların başyapıtlarından bazılarını inceledik.
#1 Zaha Hadid Architects
Orta Doğu’nun önde gelen tam entegre çevre ve atık yönetimi şirketi Bee’ah, 2013’deki uluslararası yarışmanın ardından BAE’nin Sharjah kentindeki yeni Genel Merkez binasını inşa etmesi için Zaha Hadid Architects’i görevlendirmiş. Bee’Ah, yeni merkezinde enerji sağlamak için 100% yeşil-yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanarak BAE’de yeni standartlar belirlemeyi hedefliyor. Enerji ve kaynak tüketimini en aza indirmenin yanı sıra ziyaretçilere ve personele rahatlık sağlamak için doğal çöl ortamı bağlamına uygun olarak tasarlanan binanın biçimsel kompozisyonunda şamal rüzgârlarını optimize etmeye yönelik kesişen kum tepeleri kullanılmış, böylece sert güneşe maruz kalan cam miktarını sınırlandırıp yine de iç mekâna bolca gün ışığı girmesi sağlanmış. Binanın dış cepheleri, güneş ışınlarını yansıtarak ve doğal çöl ortamına benzer bir yerel ısı profili sağlayarak enerji tüketimini daha da azaltmaya yardımcı olacak şekilde seçilmiş. Bu aktif ve pasif enerji yaklaşımları, enerji tüketimini yüzde 30 azaltacak şekilde hesaplanmış.
#2 Azaz Architects
Suudi Arabistan’ın ünlü kahve kavurma markası Elixir Bunn, Azaz Architects tarafından tasarlanan Riyad’daki yeni lokasyonunu açtı. Suudi Arabistan’da kahve kültürü köklü bir geçmişe sahip olduğundan kahve endüstrisi çok ciddi şekilde gelişmiş durumda. Azaz Architects, bu ilerlemeyi güçlendirmek ve kahve tutkunlarına ruhani bir deneyim yaşatmak için bir “Deco Temple” yaratmış. Mekânın merkezindeki yapısal sütun, tasarımcılar için bir zorluk çıkarmış olsa da Azaz Architects ekibi onu benimseyerek tasarımının merkez noktasına dönüştürmüş. Sütundan yeni duvarlar açılmış ve geniş kemerler şekillendirilmiş. Bununla birlikte, zemin için sürdürülebilir İtalyan terrazzo kullanımı ve koyu mavi sarmal merdiven gibi metropoliten dokunuşlar sayesinde mağaza çok modern bir görünüme kavuşmuş ve bu bölgedeki hızla büyüyen kahve dükkânı endüstrisi içinde bir dönüm noktası olmuş.
#3 Gio Forma Studio
İnanılmaz Al-Ula manzaraları, Nabatalılardan günümüze mimariye ve sanata ilham veriyor. Arapçada yansıtma veya ayna anlamına gelen Maraya, eşsiz lokasyonunda uluslararası operalar, yenilikçi sergiler, müzikli etkinliklere ev sahipliği yaparak bir “kültür mekânı” olmayı hedefliyor. Dev bir ayna küpü formundaki sessiz ve saygılı mimari, coğrafyayı öne çıkaran bir dönüm noktası olarak özgün bir sadeliği yansıtıyor.
#4 Marc Dibeh Design
Lübnanlı multidisipliner tasarımcı Marc Dibeh tarafından tasarlanan yapı, 1930’ların mimarisi, mağazaları ve kafeleriyle tanınan Rue du liban sokağında konumlanıyor. Apartman, Georges-Eugène Haussmann’ın tasarımı da dâhil olmak üzere çok çeşitli uluslararası mimari referanslardan yararlanıyor. Mazisi 1940’lı yıllara dayanan binada yer alan daire, yurt dışında yaşamış bir genç çifte ve çocuklarına yuva olmuş. Marc Dibeh’ye göre en büyük zorluk, iddialı bir tasarımcı dairesi gibi görünmeden projeyi ele almakmış. “Tasarlanmış ama iddiasız bir alan yaratmak istedik” diyor mimar.
#5 Oppenheim Mimarlık
Oppenheim Mimarlık, bu golf kulüp binasını çevredeki çölü taklit edecek şekilde tasarlamış. Ürdün’ün Aqaba kentinde 13.000 m2lik bir alana yayılan binanın alışılmadık formu, birleştirici püskürtme beton tabakası ile kaplanmış kıvrımlı bileşenlerden oluşuyor. Bu kulübün tasarımında, kum tepelerine ve çevredeki dağlara atıfta bulunulmuş. Ayla Golf kulübü hâlihazırda yapım aşamasında olan bir eğlence yerleşkesinin ilk bölümünün bir parçası. Proje tamamlandıktan sonra, tamamı Greg Norman tarafından tasarlanan 18 delikli özel bir golf sahasının etrafında toplanan konut daireleri, bir otel ve ticari alanını da içeriyor olacak.
#6 CEBRA Mimarlık
Abu Dhabi Kültür ve Turizm Bakanlığı (DCT) ve CEBRA Mimarlık, Abu Dabi’nin merkezindeki Qasr Al Hosn Kalesi’ni çevreleyen önemli alan için kapsamlı ana planın bir parçası olarak yeni Musallah’ı tamamlamış. Şehrin en eski ve önemli yapısı olarak bilinen Qasr Al Hosn Kalesini çevreleyen 140.000 m2’lik bir kültür parkı ve 1980’lerden kalma bir kültür merkezi olan Kültür Vakfı ile Abu Dhabi’nin hem tarihi hem de modern mirasını temsil eden bir bölge haline gelmiş. CEBRA’ya göre; “Geometriler kasıtlı olarak bina ve peyzaj arasında bir yere iniyor. Geçiş bölgesi boyunca, manzara yatay düzlemlerden eğimli yüzeylere doğru değişiyor ve Musallah ile doruğa ulaşarak yavaş yavaş gerçek binalara dönüşüyor.”
#7 Carl Gerges Architects
Lübnan’ın en burak bölgesinde ve tarihi doğa manzarası içinde konumlanan Villa Chams, bitki örtüsünden Roma tapınaklarına kadar çevresinin kimliğini benimsiyor. İlk bakışta, bu tek kabuklu yapı kendisini yatay olarak konumlandırırken, dikkatlice korunmuş kayalar, Opuntia ve zeytin ağaçları ile diğer bitki örtüsüyle uzak dağların zemininde uyumlu bir şekilde harmanlanıyor. Odalar, toprak gibi duyusal bir denge yayan, dökülmüş beton duvarlar, taş, ışık ve görünüm katmanlarıyla doğal bir şekilde döşenmiş. Havuz, topraklama etkisi yayan ve ayaklara masaj yapan, doğal mineral agregalarla karıştırılmış kaba terrazzo ile döşenmiş. Beton sütunların arasından bir nehir gibi akan su, çevredeki bitkilere, uzak dağlara ve gökyüzüne bakan kayaları çevreleyerek yumuşak bir şekilde dinleniyor. Dünyanın tüm unsurlarına dokunan bu ev, doğanın birçok duyusal katmanıyla uyumlu bir huzur duygusu yaymak üzere titizlikle tasarlanmış. Carl Gerges, müziğin önemini ve doğadaki köklerini alt katlarda inşa ettiği müzik ve okuma odası ile onurlandırıyor. Tüm mülk, aslında Baalbek’teki klasik antik çağda inşa edilmiş büyük bir kompleksin üç ana tapınağından biri olan Bacchus Tapınağı’ndan esinlenmiş.
Hazırlayan SHARON DONCOURT
